Karşılaştırmalı
edebiyatın metodu ve çalışma sahaları 1
Bir sanat eserinin , bir başka vatana ait olan bir yada daha
fazla eser ile kıyaslanması sonucu ulusallıktan daha üstün bir kimlik kazanan
karşılaştırmalı edebiyat, yazar
karşılaştırmalarında da karşımıza çıkan bir durumdur. Burada dikkat edilmesi
gereken husus, hangi alanda olursa olsun karşılaştırmaların tesadüfen seçilen
iki eser değil, karşılaştırıla bilirlik açısından önemli özellikler teşkil eden
eserler üzerinde gerçekleşmesidir.
Kültürler içerisinde ele alınan eserlerde işlenen konular isim olarak her ne kadar aynı olsalar
da içerik olarak toplumdan topluma, yazardan yazara, vatandan vatana farklılık
göstermektedir. Ortaya çıkan bu farklı zenginlik edebiyat bilimi açısından
olanaklı bir zemin hazırlamıştır.
İnceleme Metotları
Pozitivist inceleme: bu
metotta edebiyat eserinin yazarın hayat öyküsüne değil, onun yaşanmışlığının
bir ürünü olduğu realitesinden yola çıkarak eser ilişkilerini açıklamayı
amaçlar. Tecrübe edilmiş bu realiteler bu incelemeyi bilgi depolamaya, betimlemeye
ve konuları kategorilere ayırmaya götürür.
Psikanalitik
inceleme: Freud’cu inceleme olarak
da bilinen bu metotta ortaya konulan eserin öncelikli olarak yazarının bilinçaltı
ve psikolojisi ile ilgili bağlantısı ele alınır. Ve bu şekilde metin incelenir.
Burada amaç metinler arası bağlantıları aydınlatmaktır. Metnin başka bir
metinden kopya, çalıntı şeklinde karşılaşılan varlığı, gerçek metin ile
ilgisi vb. Bu metodun alanına girer. İnceleme sırasında bu eserler tümden de ele
alınabilir ayrı ayrı da.
Okura yönelik inceleme:
edebi eserin hitap ettiği okuyucu
kitlesini ne kadar etkilediği değerlendirilir. Burada önemli olan unsur
okuyucunun beklentilerini karşılayıp karşılayamadığını ya da ne kadar
karşılayabildiği üzerinde durulur. Bu beklentiler tarihsel, sosyal olabilir. Burada
asıl amaç okuyucu kitlesinin psikolojisini dikkate alarak beklentilerini
karşılayabilmektir.
Makalenin birinci bölümü bu kadar ikinci bölümü yarın
yayınlanacaktır.
Hiç yorum yok